دانلود کتاب میزان الطب نوشته میر محمد اکبر معروف به حکیم ارزانی
کتاب حاضر، ازجمله مشهورترین آثار طب سنتی به زبان فارسی است. نویسنده در ابتدای اثر انگیزه اش را از تألیف کتاب آموزش طب بیان کرده است. این کتاب به خاطر اختصار و زبان ساده اش مورد استقبال حکیمان طبی هند و پاکستان قرار گرفته است.
محتوای میزان الطب
از آنجا که حکیم ارزانی این اثر را پس از نگارش طب اکبری به تحریر درآورده است، خلاصه تحقیقات خود در طب اکبری را در این اثر ذکر می کند. نگاهی به طب اکبری و مقایسه آن با میزان الطب شاهد این مدعاست که ترتیب این دو کتاب تا اندازه بسیار زیادی همانند هم است و حتی در بعضی از موارد، تعابیر و عبارات میزان الطب شبیه عبارت های طب اکبری است.
میزان الطب برای مبتدیان و علاقه مندان به فراگیری علم طب نوشته شده است و به مبانی نظری علم طب، که همان کلیات است نپرداخته و فقط در دو مقاله اول به ذکر مختصری از اخلاط اربعه و منضجات اخلاط بسنده کرده است.
علاوه بر این وی از اشاره به سخنان پزشکان دیگر و مناقشه با آنان که با تعلیمی بودن این اثر ناسازگار است پرهیز می نماید.
ترتیب مقالات و مباحث مطرح شده در آنها را مؤلف چنین گزارش کرده است:
- مقاله اول: در علامات کیفیات چهارگانه، یعنی حرارت و برودت و رطوبت و یبوست.
- مقاله دوم: در بیان ادویه مفرده و مرکبه و اغذیه مناسب حال.
- مقاله سوم: در بیان امراض و علاج آن.
مؤلف پس از نگاشتن مطالبی مختصر در مقاله اول و دوم، در مقاله سوم به مبحث بیماری ها و درمان آنها می پردازد. در این بخش، که مفصل ترین بخش کتاب نیز محسوب می شود، مؤلف از مبحث بیماریهای سر شروع می کند و با بررسی اورام و بثور ظاهر بدن، این مقاله را به پایان میرساند.
مؤلف در هنگام بیان بیماری ها ابتدا آن بیماری را ذکر می کند و سپس آن را به اختصار توضیح می دهد. در پی آن علائم و اسباب آن بیماری را بیان می کند و در آخر علاج و درمان آن را نقل می کند.
برخی از مطالب کتاب میزان الطب
در باب رنگ بدن
اوقات فصد
در تعدیل صفرا
ادویه مفرده
ادویه مرکبه
برای تعدیل سودا
ادویه مفرده بلغم
ادویه مرکبه بلغم
ادویه مفرده دم
ادویه مرکبه دم
منضجات
در مسهلات و ملینات
مسهلات دم
مسهلات بلغم
مسهلات صفرا
مسهلات سودا
مسهل مفرده
مسهل مرکبه
صداع یا سردرد
در باب سکته
در باب بیخوابی
در باب صرع
در باب مالیخولیا
در باب نسیان و آلزایمر
و ده ها مطلب دیگر